Soal dan Pembahasan Kimia SBMPTN 2015 (Kode 509)
Bimbel WIN:
Belajar dari bentuk soal yang sudah pernah ditanyakan membuat
persiapan menghadapi ujian yang sebenarnya akan menjadi lebih terarah,
lebih fokus dan lebih efektif.
Bentuk soal yang akan diujikan dari tahun ke tahun pada umumnya
materinya sama. Pada pelajaran yang menitikberatkan pada hafalan soanya bisa
sangat mirip bahkan ada yang persis sama. Sedangkan pada soal hitungan,
rumus dan analisanya pada umunya sama.
Oleh karena itu, kami menyarankan bagiadik-adik calon mahasiswa
baru (camaba) tahun ini, kuasailah minimal 10 tahun terakhir soal ujian yang sudah
pernah keluar.
Pada kesempatan ini, bimbel WIN berbagi soal asli Kimia
SBMPTN tahun
2015 kode 509 lengkap dengan
pembahasannya yang mudah untuk dimengerti. Di akhir pembahasan, kami juga
mengajak adik-adik camaba untuk tetap berlatih pada soal online yang sudah kami
siapkan, Ayouk teruslah berlatih...!!! Semoga tahun ini kalian semuanya yang
belajar disini bisa lolos di pilihan pertama kalian, Amiiin... 🙏🙏
- (1) bersifat nonpolar
- (2) berbentuk tetrahedral
- (3) memiliki gaya dispersi London antar molekulnya
- (4) atom pusatnya tidak mempunyai pasangan elektron bebas
- (A) ion - dipol
- (B) ikatan hidrogen
- (C) dipol terinduksi - dipol permanen
- (D) dipol permanen - dipol permanen
- (E) dipol terinduksi - dipol terinduksi
- (A) 2-metil butana
- (B) asetaldehida
- (C) siklobutana
- (D) siklobutadiena
- (E) 1,3-butadiena
Pembahasan:
\(\begin{array}{l}{\rm{CxHy + }}{{\rm{O}}_{\rm{2}}} \to {\rm{XC}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}{\rm{ + }}\frac{{\rm{y}}}{{\rm{2}}}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}{\rm{O}}\\{{\rm{C}}_{\rm{4}}}{{\rm{H}}_{\rm{6}}}{\rm{ + }}{{\rm{O}}_{\rm{2}}} \to {\rm{4C}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}{\rm{ + 3}}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}{\rm{O}}\\{\rm{mol}}\,{\rm{C}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{gr}}}}{{{\rm{Mr}}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{44}}}}{{{\rm{44}}}}{\rm{ = 1mol}}\\{\rm{mol}}\,{{\rm{H}}_{\rm{2}}}{\rm{O = }}\frac{{{\rm{gr}}}}{{{\rm{Mr}}}} = \frac{{13,5}}{{18}} = 0,75\\{\rm{Perb}}\,{\rm{mol = Perb}}\,{\rm{koef}}\\\frac{{{\rm{mol}}\,{\rm{C}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}}}{{{\rm{mol}}\,{{\rm{H}}_{\rm{2}}}{\rm{O}}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{koef}}\,{\rm{C}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}}}{{{\rm{koef}}\,{{\rm{H}}_{\rm{2}}}{\rm{O}}}}\\\frac{1}{{0,75}} = \frac{{\rm{x}}}{{\frac{{\rm{y}}}{{\rm{2}}}}}\\\frac{4}{3} = \frac{{\rm{x}}}{{\frac{{\rm{y}}}{{\rm{2}}}}}\end{array}\)
Kunci Jawaban: D
- (A) 20%
- (B) 38%
- (C) 60%
- (D) 75%
- (E) 90%
Pembahasan:
\({\rm{2C + Si}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}} \to {\rm{SiC + C}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}\)
\(\begin{array}{l}m{\,_{0,375}}{\,_{0,5}}\\\underline {r{\,_{\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,0,5\,\,\,\,\,\,\,\,\,0,5\,\,\,\,\,\,\,}}} \\s\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\,_{0,5\,nol}}\end{array}\)
\(\begin{array}{l}{\rm{mol}}\,\,{\rm{C = }}\frac{{{\rm{4}}{\rm{,5}}}}{{{\rm{12}}}}{\rm{ = 0}}{\rm{,375mol}}\\{\rm{mol}}\,\,{\rm{Si}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}{\rm{ = }}\frac{{\rm{3}}}{{{\rm{60}}}}{\rm{ = 0}}{\rm{,05mol}}\\{\rm{massa}}\,\,{\rm{SiC = 0}}{\rm{,05x40 = 2gram}}\\{\rm{\% }}\,\,{\rm{massa}}\,\,{\rm{SiC = }}\frac{{{\rm{massa}}\,\,{\rm{Si}}{{\rm{C}}_{{\rm{akhir}}}}}}{{{\rm{massa}}\,\,{\rm{Si}}{{\rm{c}}_{{\rm{awal}}}}}}{\rm{x100\% }}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = }}\frac{{{\rm{1}}{\rm{,5}}}}{{\rm{2}}}{\rm{x100\% = 75\% }}\end{array}\)
Kunci Jawaban: D
- (A) 20%
- (B) 10%
- (C) 5%
- (D) 2%
- (E) 1%
Pembahasan:
\(\begin{array}{l}{\rm{\% }}\,\,{\rm{massa}}\,\,{\rm{P = \% }}\,\,{\rm{Ar}}\,\,{\rm{total}}\,\,{\rm{P}}\\{\rm{massa}}\,\,{\rm{P = }}\frac{{{\rm{Ar}}\,\,{\rm{tot}}\,\,{\rm{P}}}}{{{\rm{Mr}}}}{\rm{xmassaM}}{{\rm{g}}_{\rm{2}}}{{\rm{P}}_{\rm{2}}}{{\rm{O}}_{\rm{7}}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\, = \frac{{62}}{{222}}x0,222\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\, = 0,062{\rm{gram}}\,{\rm{P}}\\\% P = \frac{{{\rm{massa}}\,{\rm{P}}}}{{{\rm{massa}}\,{\rm{total}}\,{\rm{detergen}}}}x100\% = \frac{{0,062}}{{0,62}}x100\% = 10\% \end{array}\)
Kunci Jawaban: B
- (A) + 90 kJ/mol
- (B) - 90 kJ/mol
- (C) + 139 kJ/mol
- (D) - 139 kJ/mol
- (E) +147 kJ/mol
Pembahasan:
\(\begin{array}{l}\Delta {{\rm{H}}_{{\rm{reaksi}}}}{\rm{ = }}\Delta {\rm{H}}{{\rm{f}}_{{\rm{produk}}}}{\rm{ - }}\Delta {\rm{H}}{{\rm{f}}_{{\rm{reaktan}}}}\\{\rm{260 = }}\left( {\Delta {\rm{Hf}}\,{\rm{HCN + }}{{\rm{H}}_2}{X_3}} \right) - \left( {\Delta {\rm{Hf}}\,{\rm{C}}{{\rm{H}}_{\rm{4}}}{\rm{ + N}}{{\rm{H}}_{\rm{3}}}} \right)\\260 = \left( {x + 0} \right) - \left( { - 75 - 46} \right)\\x = 260 - 121\\ = + 139{\rm{kj/mol}}\end{array}\)
Kunci Jawaban: C
- (1) \({\rm{Mg + 2HCI}} \to {\rm{MgC}}{{\rm{I}}_2}{\rm{ + }}{{\rm{H}}_2}\)
- (2) \({\rm{2HgCI + }}{{\rm{C}}_2}{\rm{O}}_4^{2 - } \to {\rm{2C}}{{\rm{I}}^ - }{\rm{ + 2C}}{{\rm{O}}_2}{\rm{ + H}}{{\rm{g}}_2}{\rm{C}}{{\rm{I}}_2}\)
- (3) \({\rm{Mn}}{{\rm{O}}_2}{\rm{ + 4HCI}} \to {\rm{MnC}}{{\rm{I}}_2}{\rm{ + 2}}{{\rm{H}}_2}{\rm{O + C}}{{\rm{I}}_2}\)
- (4) \({\rm{C}}{{\rm{I}}_2}{\rm{ + 2KI}} \to {\rm{2KCI + }}{{\rm{I}}_2}\)
- (A) 0,27 g
- (B) 0,56 g
- (C) 0,74 g
- (D) 0,84 g
- (E) 1,68 g
Pembahasan:
Al = oksidasi karena \({E^o}sel\,\,Fe > \sum ^\circ sel\,\,Al\)
Fe= reduksi
\(\begin{array}{c}mol\overline e = \frac{{l.t}}{{96500}}\\ = \frac{{0,4.161.60}}{{96500}}\\ = 0,03mol\end{array}\)
Kunci Jawaban: D
- (A) \(r = k{\left[ {NO} \right]^2}\)
- (B) \(r = k\left[ {B{r_2}} \right]\)
- (C) \(r = k\left[ {NO} \right]\left[ {B{r_2}} \right]\)
- (D) \(r = k\left[ {NO} \right]{\left[ {B{r_2}} \right]^2}\)
- (E) \(r = k{\left[ {NO} \right]^2}\left[ {B{r_2}} \right]\)
Pembahasan:
Per 1.2 Perc 1.3
\({2^n} = 2\) \({2^m} = 4\)
n=1 m=2
\(V = k{\left[ {NO} \right]^2}\left[ {B{r^1}} \right]\)
Kunci Jawaban: E
- (A) 0,16 M
- (B) 0,25 M
- (C) 0,50 M
- (D) 1,00 M
- (E) 1,50 M
Pembahasan:
mol zat=M.V=5x0,5=2,5mol
\({\rm{S}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}{\rm{ + N}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}\) \(S{O_3} + NO\)
\(\begin{array}{l}{\rm{Kc = }}\frac{{{{\left\{ {{\rm{produk}}} \right\}}^{{\rm{koef}}}}}}{{{{\left\{ {{\rm{reakton}}} \right\}}^{{\rm{koef}}}}}}\\\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = }}\frac{{{\rm{0}}{\rm{,5}}{\rm{.0}}{\rm{,5}}}}{{{\rm{0}}{\rm{,5}}{\rm{.0}}{\rm{,5}}}}{\rm{ = 1}}\end{array}\)
Agar Kc tetap 1 maka mol \(S{O_2}\& N{O_2}\) bertambah 2,5mol& mol \(S{O_3}\& NO\) berkurang 2,5mol.
M NO yang baru = \(\frac{{{\rm{5mol}}}}{{{\rm{5liter}}}}{\rm{ = 1M}}\)
Kunci Jawaban: D
- (A) 5/2
- (B) 5/6
- (C) 1/2
- (D) 2/5
- (E) 1/3
Pembahasan:
\(\begin{array}{l}\frac{{\Delta T\,\,furea}}{{\Delta Tf\,\,CaC{l_2}}} = \frac{{m\,\,.\,\,kf}}{{m\,\,.kf\,\,.i}}\\ = \frac{{\frac{6}{{60}} \times \frac{{1000}}{{200}} \times 1,86}}{{\frac{{11}}{{110}} \times \frac{{1000}}{{500}} \times 1,86 \times 3}}\\ = \frac{5}{{2 \times 3}} = \frac{5}{6}\end{array}\)
\(\begin{array}{l}{\rm{PH = - log}}\,\,{\rm{5x1}}{{\rm{0}}^{{\rm{ - 5}}}}{\rm{.}}\frac{{{\rm{30 - 20}}}}{{{\rm{30 + 20}}}}\\{\rm{NaDH = - log5x1}}{{\rm{0}}^{{\rm{ - 5}}}}{\rm{.}}\frac{{{\rm{10}}}}{{{\rm{50}}}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = - log1}}{{\rm{0}}^{{\rm{ - 5}}}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = 5}}\end{array}\)
Kunci Jawaban: B
- (A) 2
- (B) 4
- (C) 5
- (D) 10
- (E) 12
Pembahasan:
mol HCN = 200x0,3=60mol
mol KOH=100x0,3=30mol
mol NaOH= \(\frac{{0,8}}{{40}} = 20{\rm{mol}}\)
\(HCN + KOH \to KCN + {H_2}O\)
\(\begin{array}{c}PH = - \log 5 \times {10^{ - 5}}\frac{{30}}{{30}}\\ = 5 - \log 5\end{array}\)
\(\begin{array}{l}{\rm{P}}{{\rm{H}}_{{\rm{campuran}}}}{\rm{ = }} - {\rm{log}}\,\,{\rm{5}} \times {\rm{1}}{{\rm{0}}^{ - {\rm{5}}}}\,\,{\rm{.}}\,\,\frac{{{\rm{30}} - {\rm{20}}}}{{{\rm{30 + 20}}}}mol\,\,NaOH\\{\rm{NaOH}} = - {\rm{log5}} \times {\rm{1}}{{\rm{0}}^{ - {\rm{5}}}}\,\,{\rm{.}}\,\,\frac{{{\rm{10}}}}{{{\rm{50}}}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = }} - {\rm{log1}}{{\rm{0}}^{ - {\rm{5}}}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = 5}}\end{array}\)
Kunci Jawaban: C
- (A) 0,08 M
- (B) 0,40 M
- (C) 0,80 M
- (D) 1,60 M
- (E) 3,20 M
Pembahasan:
\(\begin{array}{l}{\rm{mol}}\,{{\rm{H}}^{\rm{ + }}}{\rm{ = mol}}\,{\rm{OH}}\\{\rm{mol}}\,{{\rm{H}}^{\rm{ + }}}{\rm{ = M}}{\rm{.V}}{\rm{.a}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = 0}}{\rm{,2}}{\rm{.20}}{\rm{.1}}\\\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{\rm{ = 4mmol}}\end{array}\)
Penyenceran
\(\begin{array}{l}{{\rm{V}}_{\rm{1}}}\,\,{{\rm{M}}_{\rm{1}}}{\rm{ = }}{{\rm{V}}_{\rm{2}}}\,\,{{\rm{M}}_{\rm{2}}}\\{\rm{10}}{\rm{.}}{{\rm{M}}_{\rm{1}}}{\rm{ = 8mmol}}\\{{\rm{M}}_{\rm{1}}}{\rm{ = }}\frac{{\rm{8}}}{{{\rm{10}}}}{\rm{ = 0}}{\rm{,8M}}\end{array}\)
Kunci Jawaban: C
- (A) heksanal
- (B) amil asetat
- (C) aseton
- (D) asam butirat
- (E) sikloheksanol
Pembahasan:
Amil asetat adalah senyawa Ester yang beraroma buah-buahan.
Kunci Jawaban: B
- (A) selobiosa
- (B) sukrosa
- (C) laktosa
- (D) maltodekstrin
- (E) pektin
Pembahasan:
Ciri pernyataan di atas adalah ciri dari maltodekstrin.
Kunci Jawaban: D